Krajowe Projekty Badawcze
Realizowane przez pracowników Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Celem projektu jest analiza problemu państw wspierających międzynarodowe organizacje terrorystyczne na przykładzie Islamskiej Republiki Iranu (IRI). Rozpoznanie działań tego państwa pozwoli mi na skonstruowanie modelu, który będzie miał zastosowanie także do analizy w przyszłości innych przypadków państw udzielających wsparcia międzynarodowym organizacjom terrorystycznym. By pokazać jak złożony jest to problem, a także jak ogromne znaczenie ma dla bezpieczeństwa międzynarodowego zanalizuję ideologię, cele, sposób działania oraz strukturę głównych ugrupowań otrzymujących pomoc ze strony Islamskiej Republiki. Zalicza się do nich m.in. Hezbollah i Hamas, a także dwie irackie organizacje – Kata’ib Hezbollah i Asa’ib Ahl al-Haq. Zbadam także rodzaje pomocy, jakiej udziela Iran międzynarodowym organizacjom terrorystycznym. Przeprowadzę badania akt archiwalnych i innych dokumentów źródłowych w języku angielskim i perskim, na podstawie których starać się będę wyróżnić przyczyny zaangażowania się reżimu ajatollahów w opisywaną działalność i cele, które chce osiągnąć. Aby w pełni zrozumieć problem państw-sponsorów międzynarodowego terroryzmu zanalizuję również działania, które są podejmowane obecnie przez Stany Zjednoczone, ONZ i UE, w celu zwalczanie tego rodzaju polityki zagranicznej irańskiego rządu. Dokumenty potrzebne do realizacji projektu uzyskam w archiwach i bibliotekach na terenie Iranu, Izraela, Libanu i Stanów Zjednoczonych. Aby stworzyć pełny obraz zjawiska oraz zapobiec ryzyku zafałszowania rzeczywistości ze względu na możliwość nierzetelności źródeł, zestawiać je będę z dotychczasowymi opracowaniami poszczególnych aspektów sponsorowania terroryzmu przez państwa, a także konsultować się będę z ekspertami w tej dziedzinie lub jej pokrewnych.
Proponowany projekt badania stawia przed sobą cztery cele, które pomogą wypełnić lukę obecną w dotychczasowym stanie wiedzy:
1. Identyfikacja kombinacji lokalnych cech, które determinują obecność (lub nieobecność) hojnych wydatków na programy polityki zdrowotnej.
2. Ustalenie, czy przed-pandemiczne miejskie systemy zdrowia publicznego (w tym poziom wydatków na programy zdrowia publicznego) miały wpływ na zapobiegliwość działań podejmowanych przez samorządy w czasie pandemii COVID-19. Wiązać się to będzie z dokładnym opisem mechanizmów obecnych w miejskich systemach zdrowia publicznego wybranych miast.
3. Rozwijanie perspektyw teoretycznych, które wyjaśniają dynamikę zmian lokalnych polityk publicznych: perspektywy lokalnych reżimów polityki społecznej (local welfare systems) oraz teorii policy feedback. Projekt oceni, na ile są one przydatne w badaniu lokalnej polityki zdrowia publicznego.
4. Wykorzystanie innowacyjnej metody badawczej, która łączy silne strony metod ilościowych oraz jakościowych.
Celem projektu jest dowieść, że następujące hipotezy są prawdziwe:
• Obecna procedura opinii doradczej w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości nie jest efektywnym narzędziem rozwiązywania prawnych sporów między państwami lub innymi podmiotami, aktorami stosunków międzynarodowych
• Ograniczenia procedury wydawania opinii doradczej wpływają na wartość samych opinii także w innych (nie tak oczywiście spornych) sprawach
• Opinie doradcze są lekceważone przez państwa w ich praktyce i tym samym mają niewielki wpływ na rozwój twardego (traktatowego i zwyczajowego) prawa międzynarodowego
• Wąska interpretacja próśb o wydanie opinii oraz unikanie jasnych odpowiedzi na problemy prawne leżące u podstaw niezbyt precyzyjnie określonych żądań wyjaśnień prawnych skutkuje nadużyciami w postaci interpretacji tychże opinii w złej wierze i tym samym nie służy celom państw/organizacji
• Wskazane wady wyjaśniają stosunkowo niskie zainteresowanie państw procedurą opinii doradczych
• Praktyka wskazuje, że poszczególne organy ONZ nie mają konsekwentnego podejścia co do użyteczności opinii doradczych.
W wyniku projektu zostanie oceniona efektywność procedury opinii doradczej w świetle celów państwa/organizacji, które inicjowały wystosowanie danej prośby o wydanie opinii doradczej, oraz celów MTS. Zostaną poddane ocenie także te próby złożenia żądania wydania opinii, które się nie powiodły. Zrozumienie samej koncepcji procedury opinii doradczej i jej wad pozwoli państwom i międzynarodowym organizacjom ocenić, czy żądanie wydania opinii doradczej jest użyteczną formą rozwiązywania sporów. Projekt pozwoli również odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób opinie doradcze kształtują prawo międzynarodowe, jak wpływają na sam proces zmiany tegoż prawa. Projekt wyjaśni również, jakie są główne przeszkody w osiągnięciu pełnej efektywności procedury doradczej, co pozwoli na wskazanie niezbędnych zmian, jakie należałoby wprowadzić w obecnie obowiązujących regulacjach.
Projekt analizuje konsekwencje, jakie dla stosunków międzynarodowych ma faktyczna (empiryczna) państwowość irackiego Kurdystanu. Chociaż podmiot ten nie jest suwerennym państwem, to oficjalnie przyjmuje korzystne dla siebie role i funkcje w stosunkach międzynarodowych np. jako „partner w wojnie z terroryzmem”, „partner handlowy”, „mediator”, „dostawca pomocy humanitarnej”, czy „podmiot zapewniający ochronę”. Projekt stawia pytanie o korzyści, jakie suwerenne państwa, takie jak Turcja czy USA, odnoszą z nawiązania stosunków z irackim Kurdystanem (i vice versa), a także o postrzeganie tych korzyści przez mieszkańców irackiego Kurdystanu.
Tematem projektu jest konsensualny charakter procesu decydowania w Radzie – fakt, że w większości spraw nie odnotowuje się sprzeciwu, mimo formalnej możliwości decydowania większością głosów, a nie jednomyślnie. Powszechność konsensusu w Radzie jest nieoczekiwana i zaskakująco stabilna. Celem projektu jest ustalenie, jak negocjatorzy rozumieją sens swoich działań prowadzących do sytuacji, w której żaden z nich nie sprzeciwia się otwarcie dyskutowanemu rozwiązaniu, w tym tego, czy występuje napięcie pomiędzy obowiązkiem reprezentowania rządu
Celem projektu jest zbadanie zmian demokratycznych lub autokratycznych w ramach struktur regionalnych i lokalnych w państwie oraz ich relacji z podobnymi procesami na poziomie krajowym (centralnym) – skupiając się na wpływie szczebla krajowego na niższe poziomy terytorialne. Wybór tematu wynikał z tego, że większość studiów nad zmianami demokratycznymi czy autokratycznymi koncentrowała się dotychczas na poziomie krajowym, podczas gdy są one ważne również na poziomach lokalnych i regionalnych. Istnieje więc wyraźna luka do wypełnienia. Dzięki badaniom na ten temat można ujrzeć pełen obraz zmian demokratycznych i autokratycznych oraz zrozumieć lepiej te procesy.
Celem tego projektu jest zbadanie relacji między aktorami reżimów międzynarodowych, tworzonymi instytucjami w
ramach tych reżimów i stosowanymi regułami, zwłaszcza w sytuacjach różnorodnych napięć, przy pomocy analizy
instytucjonalnej (Institutional Analysis and Development – IAD), stworzonej przez noblistkę Elinor Ostrom (2009), w
połączeniu z opracowaną przez nią później gramatyką instytucji (Grammar of Institutions – GI, Ostrom 2005),
umożliwiającą kodowanie reguł. Zastosowanie koncepcji Elinor Ostrom pozwala ustanowić nowatorskie i precyzyjne,
choć jednocześnie pojemne, ramy metodologiczne oraz język formalny opisujący te reguły w skomplikowanym
środowisku stosunków międzynarodowych. W badaniu wykorzystana będzie „upolityczniona” wersja IAD (politicised
IAD, Clement 2010), obejmująca dodatkowo aspekty polityczno-ekonomiczne i analizę dyskursu.
Projekt bada wpływ na funkcjonowanie sojuszy, czyli organizacji obrony kolektywnej, rozwoju i zastosowania technologii bezzałogowych i autonomicznych, w tym broni bezzałogowej i autonomicznej, w toku działań wojskowych, przy czym związki te będą analizowane na przykładzie Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO). Projekt będzie więc służył realizacji trzech powiązanych ze sobą celów:
1) określeniu obecnego stopnia zaawansowania wojskowych technologii bezzałogowych i autonomicznych oraz ich wykorzystania w działaniach bojowych, wraz z oceną prawno-międzynarodowego statusu takiej broni oraz jej użycia;
2) wszechstronnemu zbadaniu implikacji uzyskania i stosowania tego rodzaju broni przez państwa NATO (lub ich potencjalnych rywali) dla funkcjonowania Sojuszu, sposobów prowadzenia przez NATO działań zbrojnych, relacji między członkami, pozycji międzynarodowej organizacji;
3) ocenie świadomości wyzwań wynikających z rozwoju technologii bezzałogowych i autonomicznych dla NATO i bezpieczeństwa międzynarodowego wśród administracji Sojuszu oraz władz wybranych państw członkowskich.
Projekt ma na celu przyczynienie się do rozkwitu tej dziedziny i dyscypliny nauk o polityce i administracji poprzez dostarczenie szerokiej analizy poziomu niedostatecznej reprezentacji kobiet w paradyplomacji (dyplomacji subpaństwowej), zarówno pod względem liczby kobiet zaangażowanych w jej tworzenie i realizację, jak i udziału i częstotliwości paradyplomatycznych wdrożonych polityk i decyzji związanych z paradyplomacją mających na względzie kobiety. Aby osiągnąć ten cel, w analizie wzięte zostaną pod uwagę instrumenty, na wzór państwowych, wykorzystywane przez regiony do prowadzenia paradyplomacji, takie jak stałe przedstawicielstwa w innych krajach, ustanowienie specjalnego ministerstwa regionalnego odpowiedzialnego za sprawy międzynarodowe jednostki wchodzącej w skład jednostki, zagraniczne zaangażowanie przywódców regionalnych, zaangażowanie regionu w wielostronne ramy i organizacje (Criekemans, 2010; Duchacek, 1990; Kuzniecow, 2015) lub komisje zajmujące się kwestiami związanymi z działaniami zewnętrznymi w regionalnych organach ustawodawczych.
Celem niniejszego projektu jest zbadanie populistów z państw półperyferyjnych, jako decydentów w polityce zagranicznej. Przedmiotem naszych analiz będą, po pierwsze, głoszone przez populistów idee dotyczące tego, jak funkcjonuje polityka międzynarodowa, a po drugie ich praktyki dyplomatyczne. Populizm rozumiany jest przez nas jako ideologia, która opisuje społeczeństwo jako podzielone na dwie grupy: „lud” oraz „skorumpowane elity”. Obie te grupy opisywane są jako jednorodne i zarazem wzajemnie skonfliktowane. Uczeni czasem określają populizm jako tzw. „ideologię o cienkim rdzeniu”, co oznacza, że populizm można łączyć z innymi, bardziej rozbudowanymi ideologiami, jak na przykład socjalizm lub nacjonalizm. Populizm ma jednak swoje charakterystyczne cechy, które chcemy badać w
ramach niniejszego projektu.
Projekt ma za zadanie analizę konfliktów zbrojnych, w które zaangażowana była w okresie pozimnowojennym Federacja Rosyjska. Główne cele projektu są następujące: ocena roli użycia siły we współczesnej rosyjskiej polityce zagranicznej; ocena specyfiki współczesnych rosyjskich działań wojennych na płaszczyźnie strategicznej i taktycznej; ocena adekwatności strategii i środków wybranych podczas tych konfliktów do realizowanych celów i uzasadniających wartości; ocena poziomu zgodności zachowań i działań Rosji w operacjach wojskowych z odpowiednimi normami prawa międzynarodowego (w tym prawa humanitarnego); porównanie rosyjskiego i zachodniego sposobu prowadzenia wojen.
Celem projektu jest analiza tego, jak Rosja rozumie (nie)sprawiedliwość w stosunkach międzynarodowych. Projekt pozwoli zrekonstruować w jaki sposób i dlaczego Rosja odwołuje się do sprawiedliwości (i niesprawiedliwości) w swojej polityce zagranicznej. Celem jest znalezienie odpowiedzi na cztery pytania:
(1) jaka jest treść dyskursu sprawiedliwości w rosyjskiej polityce zagranicznej?;
(2) w jakich kontekstach Rosja odwołuje się do sprawiedliwości w odniesieniu do stosunków międzynarodowych?;
(3) jakie role pełni dyskurs sprawiedliwości w rosyjskiej polityce zagranicznej?;
(4) jakie są implikacje rosyjskiego rozumienia sprawiedliwości dla rosyjskiej wizji ładu międzynarodowego, dla legitymizacji jej działań podejmowanych na arenie międzynarodowej oraz stosunku do dokonującej się zmiany układu sił na świecie. Obszarem badawczym jest rola idei w polityce zagranicznej analizowana na przykładzie rosyjskiego oficjalnego dyskursu. Badanie obejmie dyskurs z lat 2012-2022.
Strona organizatora grantu – LINK
Planowany projekt ma na celu nowatorskie spojrzenie na tak rozumiany mechanizm sprzężenia zwrotnego w polityce społecznej poprzez próbę ustalenia jakie jest znaczenie miejsc i przestrzeni, w których udzielane są świadczenia i usługi socjalne. Na przykładzie usług i świadczeń dla dwóch grup zagrożonych wykluczeniem społecznym – uchodźców oraz młodzieży z rodzin żyjących w biedzie osoby realizujące projekt będą starały się ustalić jak przestrzenne cechy miejsc i sposoby zarządzania nimi mogą wywoływać wspomniane efekty: zasobów oraz symboliczny. Badanie będzie pomagało więc w ustalaniu jak np. lokalizacja świetlicy środowiskowej, przestrzeń realizacji street-workingu, dostępność miejsca, w którym świadczone są usługi doradcze, zarządzanie miejscem noclegowym dla osób uchodźczych (to czy jest to przestrzeń samorządowa czy np. organizacji pozarządowej, jak przebiega w niej współpraca różnych podmiotów) i in. przekładają się na polityczne tożsamości, przekonania, postawy i działania polityczne trzech grup podmiotów: odbiorców, organizatorów pomocy i społeczności lokalnej. W projekcie zakłada się, że wspomniane cechy przestrzenne miejsc i sposoby zarządzania nimi są decydujące dla prowadzenia inkluzywnej polityki społecznej na poziomie lokalnym.
Strona organizatora grantu – LINK
Celem projektu jest przygotowanie do druku wyboru dokumentów, materiałów i korespondencji dotyczących życia i twórczości żydowskich uchodźców związanych z dwutygodnikiem „Nasza Trybuna” wydawanym w Nowym Jorku w latach (1939 – 1950). Cienka, ale aktywna warstwa zasymilowanej inteligencji żydowskiej po odzyskaniu przez Polskę niepodległości weszła w fazę rozwoju wspaniałej współczesnej kultury świeckiej przerwanej wybuchem II wojny światowej. Miała ona swoją kontynuację w ośrodkach uchodźstwa żydowskiego, jednym z nich było środowisko uchodźców żydowskich zorganizowanych wokół „Naszej Trybuny” w Nowym Jorku. Wokół pisma gromadzili się wybitni pisarze, publicyści, osoby związane ze sztuką i teatrem. Pod względem zasięgu i znaczenia było to centralne pismo w języku polskim wydawane przez polskich Żydów na uchodźstwie. Przedmiot badań obejmuje środowisko uchodźców żydowskich skupionych głównie wokół Reprezentacji Żydów Polskich w Ameryce i Stowarzyszenia Uchodźców Żydowskich z Polski związanych ze środowiskiem dwutygodnika „Nasza Trybuna”. W pracy zostanie pokazane znaczenie pisma w wymiarze kulturowym, politycznym i informacyjnych. W projekcie zostaną udokumentowane osiągnięcia uchodźców żydowskich w dziedzinie literatury, prasy i kultury oraz kultywowania polskiego języka. W projekcie zostaną zaprezentowane również relacje uchodźców żydowskich z głównymi ośrodkami żydowskimi na świecie, relacje z Rządem Polskim na Uchodźstwie w Londynie i przedstawicielstwem społeczności żydowskiej w Palestynie. W pracy podjęte zostaną również zagadnienia związane z tożsamością kulturową i narodową. Spuścizna tego środowiska jest dowodem przywiązania do kultury polskiej i niewątpliwie wspaniałą kartą historii polskich Żydów. Badania będą próbą dokumentowania relacji polsko – żydowskich i wspólnego dziedzictwa kulturowego.
Strona organizatora grantu – LINK